Zarządzenie przewozem to jeden z najważniejszych obszarów branży transportowej. Gestia transportowa (ang. management of carriage) określa prawa i obowiązki każdej ze stron w danej organizacji transportu. Po co spisuje się dokument, jakie są jego rodzaje oraz główne założenia?
Gestia transportowa to dokument, który zbiera najważniejsze ustalenia dotyczące obowiązków i kosztów w danej organizacji transportu, które zawarto w umowie kupna-sprzedaży. Strukturę i treść gestii regulują międzynarodowe formuły handlowe INCOTERMS 2020.
Gestia transportowa – czemu służy?
Gestia określa warunki współpracy między sprzedającym, a kupujący. Dokument powinien zawierać informację, o tym kto jest odpowiedzialny za załadunek, przeładunek oraz rozładunek towaru na miejscu. Gestia powinna także formułować, kto ponosi odpowiedzialność za przewóz, a także czy podczas transportu na głównym odcinku trasy, będą dokonywane jakieś zmiany. Ważne, aby decyzje były spisane jasno, a podział obowiązków i odpowiedzialności był sprawiedliwy. Dokument stanowi podstawę przy rozstrzyganiu kwestii spornych oraz ubezpieczeniowych.
Rodzaje gestii transportowych
Wyróżnia się trzy rodzaje gestii transportowych. Są to:
- gestia własna
- gestia obca
- gestia mieszana
Gestia własna ma miejsce, gdy importer lub eksporter sam organizuje przewóz i pokrywa koszta całej transakcji. Gestia obca opiera się na outsourcingu. Ma miejsce, gdy usługa transportu zostaje zlecona zewnętrznej firmie. W tej sytuacji również spedytorzy stają się stroną umowy oraz zajmują się ustaleniem najważniejszych kwestii dotyczących przewozu. Skorzystanie z takiego rozważania zwykle pomaga znacznie skrócić i uprościć proces transportu. Gestia mieszana zakłada, że sprzedawca jest odpowiedzialny za towar do momentu przewozu do miejska załadunku, a za pozostałą część transportu odpowiada osoba kupująca.
Gestia transportowa – wady i zalety
W praktyce w transporcie krajowym najczęściej wybierana jest gestia własna, podczas gdy w przypadku przewozu międzynarodowego częściej wybiera się usługę outsourcingu lub gestię mieszaną. Wszystkie rozwiązania mają swoje plusy i minusy. Gestia transportowa daje możliwość zawarcia umowy z innymi podmiotami oraz zredukowanie kosztów transportu. Ponadto dokument zapewnia klarowny podział obowiązków i odpowiedzialności każdej ze stron. Z drugiej strony gestia może generować kłopot ze znalezieniem przewoźnika, który zdecyduje się na wykonanie usługi na określonych warunkach lub przy danym typie załadunki.
